رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین و بدون سویا Gluten free, Casein free and Soy free diet

امروز درباره رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین و بدون سویا صحبت خواهم کرد. اما قبل از آن مروری کوتاه خواهم داشت بر فلسفه ارتباط تغدیه با اختلالات رشدی و رفتاری: نتایج پژوهشهای جدید حاکی از آن است که بعضی از افراد قادر به هضم و جذب کامل گلوتن ( پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) و کیسئین ( پروتئین شیر و محصولات لبنی)  نمی باشند. این نارسایی می تواند برخی فعالیت های مغز را مختل کند به این صورت که زنجیره های پروتئینی کوچک حاصل از هضم ناقص گلوتن و کیسئین از جدار حایل بین مویرگها و مغز عبور کرده ، خود را به گیرنده های مخدر مغز متصل می کنند. این پروتئین ها سبب ایجاد تغییراتی در فعالیتهای مغزی و نیز عوارضی در دستگاه گوارش و ایمنی بدن می شوند. تحقیقات جدیدتر نشان می دهند که حساسیت به سویا در کنار گلوتن و کیسئین عوارض سوء بسیار بیشتری را موجب می شود.
بر این اساس چاره کار حذف کامل این ماده از رژیم غذایی است. هر چند سویا در چرخه غذایی ایرانیان به طور سنتی نقش بزرگی ندارد اما در سالهای اخیر و در پی صنعتی شدن تولیدات غذایی استفاده از سویا و فرآورده های آن به دلیل قیمت پایینش بسیار متداول شده است.
غذاهایی که حاوی سویا هستند و باید از خوردن آنها اجتناب شود:
سویا سبز
دانه سویا بوداده
روغن سویا
شیرخشک سویا
سس سویا
سبوس سویا
شیر سویا
ماست سویا
نوشیدنی هایی که با شیر سویا تهیه میشوند
توفو(Tofu)
آرد سویا
پنیر سویا
انواع برگرهای گیاهی
انواع دسرهای گیاهی
لیسیتین ( در بسیاری از دسرها، شیرینیجات و شکلات ها استفاده می شود)


در این رژیم علاوه بر سویا باید غذاهایی که دارای گلوتن هستند نیز حذف بشوند. یکبار دیگر لیست این غذاها را ببینید:
گندم، جو و چاودار
هر نوع آردی که از این غلات تهیه شود
هر نوع نان یا شیرینی که از این آردها درست شود
هر نوع رشته یا پاستایی که با این غلات درست شده است
انواع برگر یا غذاهایِ گیاهی جایگزینِ گوشت که حاوی این غلات می باشند
انواع سس ها و سوپ هایی که با گلوتن غلیط شده اند
نشاسته هایی که از این غلات تهیه می شوند.
گلوتن علاوه بر غذاها در خیلی از مواد غیرخوراکی هم وجود دارد که باید تا حد امکان از آنها اجتناب نمود:
نوار چسب
چسب تمبر و پاکت نامه
مواد آرایشی و شامپوها
خمیر بازی


دسته دیگر غذاهای ممنوعه شیر و لبنیات هستند:
شیر
شیر خشک
شیر مادر
شیر بز
ماست
پنیر
کشک
کره
دوغ
خامه
دسرها، شیرین جات ، شکلات ها ، آبنبات ها، سوپها و سس هایی که از لبنیات تهیه میشوند.

سئوالی که اینجا مطرح میشود این است: چه بخوریم؟

سبزیجات: سالادها، سبزیجات پخته یا بخار پز و خام
میوه جات: سالاد میوه، میوه خشک، میوه پخته و خام
گوشت ها: مرغ، بوقلمون، اردک، گاو و گوسفند
تخم مرغ: به صورت پخته، سرخ شده و نیم رو...
سیب زمینی: به صورت پوره، پخته، تنوری، سرخ شده، چیپس
ذرت: به صورت بلال، بخارپز یا پاپ کورن
برنج: پخته، بخارپز، کیک برنج، نان برنج، پاستا برنج، شیر برنج ....


برای اجرا کردن این رژیم، بعضی روش تدریجی را در پیش می گیرند یعنی بنا به وضعیت زندگی خود هر هفته یا هر چند روز یک تعداد از غذاها را حذف می کنند تا اینکه به مرحله حذف کامل تمام مواد حاوی گلوتن، کیسئین و سویا برسند. در مقابل دسته دیگری هم هستند که یکباره اقدام به حذف کلیه مواد آلرژی زای بالا می کنند. هر دو این روشها نقاط مثبت و منفی دارند.
نکته مثبت روش تدریجی این است که فرد به مرور به محدودیت ها خو میگیرد و دچار شوک نمی شود. حالا انکه لازم به توضیح است که نتایج مثبت احتمالی با کم شدن میزان این غذاها حاصل نمیشود، تنها پس از گذشت چندین هفته از حذف کامل این مواد از رژیم می توان منتظر دیدن اولین نشانه های مثبت بود. برای مثال بدن به سه هفته وقت نیاز دارد تا پس از قطع مصرف گلوتن خود را از وجود این پروتئین چسبنده پاک کند.
افرادی که به یکباره همه غذاهای غیرمجاز را از برنامه غذایی خود حذف می کنند به مراتب زودترشاهد نتایج مثبت خواهند بود.  اما در روزهای اول ممکن است خلا ناشی از حذف تعداد زیادی از غذاهای محبوبشان برایشان  شوک آور باشد.

تدریجی یا غیرتدریجی بستگی به خود شخص، روش زندگی و امکانات و شرایط دارد. اما مهمترین توصیه من این است که پیش از شروع چنین رژیمی خوب در اطراف آن تحقیق کنید. لیست کاملی از تمام غذاهایی که باید حذف بشوند تهیه کنید. سپس لیست دیگری از غذاهایی که باید جایگزین آنها شوند نیز تهیه کنید. از آنجا که شاید غذاهای جایگزین برای شما کاملا جدید باشند بهتر است فروشگاههایی که آنها را عرضه می کنند را شناسایی کنید. همچنین دستور تهیه غذاهای جدید را هم پیدا کنید. پس از انجام همه این مقدمات و پیش بینی ها رژیم جدید را شروع کنید. پس از شروع رژیم، به طور روزانه موارد مثبت و منفی، غذاهای مورد علاقه تان یا  دستور غذاهای خوب را یادداشت کنید.

به یاد داشته باشید که برای دیدن نتایج دلخواه باید صبور باشید. هرچند بعضی افراد نتایج خوب را پس از تنها 3 روز از شروع رژیم گزارش کرده اند، اما به طور معمول حداقل باید 3 هفته این رژیم را به طور کامل اجرا نمود.







منابع استفاده شده در تهیه این مطلب:

http://www.glutenfreegigi.com/the-facts-about-soy-lecithin-in-a-soy-free-special-diet/

http://naturalandfree.blogspot.ca/p/alternative-names-for-soy-and-soy-free.html

http://www.wholisticpeds.com/uploads/GFCFSF%20Diet.pdf


http://www.tacanow.org/family-resources/gfcfsf-diet-on-a-budget/