رژیم گپز - علایم

ممکن است سوالی برایتان مطرح شود:" از کجا بدانم که این رژیم برای فرزندم مناسب است؟" پست امروز را مطالعه کنید اگر شباهتی بین علایم فرزندتان با مواردی که در اینجا ذکر میشود مشاهده کردید، به احتمال زیاد این رژیم برای شما سودمند خواهد بود.
از آنجا که گپز (سندرم گوارشی و روانی) طیف وسیعتری  از آتیزم/اوتیسم را در بر میگیرد، در این پست من از افراد گپز یا کودکان گپز نام خواهم برد که مراد افرادی است که یک سری مشکلات گوارشی و نیز مشکلات روانی و رفتاری را با هم دارند و فقط منحصر به آتیزم/اوتیسم نیستند.
افراد گپز چه کودک چه بزرگسال معمولا مشکلات گوارشی متعددی دارند از قبیل: اسهال، یبوست،گازمعده، نفخ شکم، سنگینی، برگشت اسید، مشکل در خوردن، بدمزاجی و عادات نا متعارف در غذا خوردن.
در اکثر افراد، نقطه شروع این مشکلات بر می گردد به زمانی که کودک از شیر گرفته می شود. در بسیاری از موارد، والدین به خوبی به یاد می آورند که فرزندشان از حدود دو سالگی دچار اسهال یا یبوست بوده است. در دومین سال زندگی بسیاری از کودکان گپز عادتهای نا مطلوب خود را شروع میکنند از جمله بسیاری از غذاها را رد می کنند و رژیمشان محدود به تعداد انگشت شماری از غذاها می شود، معمولا غذاهای نشاسته ای و شیرین، موز، نان، برنج، ماست میوه ای شیرین، چیپس، پاپ کورن، کیک، بیسکوییت، شیرینی. بیشتر این بچه ها حاضر به خوردن سبزیجات و میوه(به استثنای موز) ، گوشت، ماهی و تخم مرغ نیستند. حدود %70-60 کودکان آتیستیک رژیم غذایی به شدت محدود شامل دو یا سه ماده غدایی دارند.
از سوی دیگر تقریبا نادراند والدین کودکان آتیستیک که وضعیت مدفوع فرزندشان را نرمال توصیف کنند. در این کودکان اسهال و یبوست به تناوب وجود دارد. قطعات هضم نشده غذا به وضوح در مدفوع قابل مشاهده است. در بسیاری از موارد مدفوع به شدت بدبو و متعفن است، گاهی چنان آبکی و روان است که کودک قادر به کنترل خود نیست، در مواردی آنچنان اسیدی است که پوست کودک را میسوزاند. گاه رنگ مدفوع بسیار روشن است و روی آب شناور می ماند، یعنی اینکه کودک قادر به هضم چربی ها نیست. در موارد یبوست حاد گاه 7-5 روز بین دو دفع فاصله می افتد که نهایتا به یک دفع بسیار بزرگ و دردناک منجر می شود. این تجربه چنان برای کودک دردناک است که دچار ترس شده و خودش را نگه می دارد و این مشکل همینطور ادامه می یابد. گاهی والدین متوجه مشکلی در دفع فرزندشان نمی شوند اما وجود نفخ شکم و گاز معده را تأیید می کنند. در موارد بسیاری، کودک نیمه شب با جیغ از خواب بیدار می شود و پدر و مادر به هیچ وجه نمی دانند که مشکل چیست. وقتی که گاز اضافی خارج شود یا در روده تغییر موقعیت دهد درد کودک تسکین یافته و آرام می گیرد.
در مورد کودکان آتیستیک، این مشکلات که در بالا به آن اشاره شد، درد و ناراحتی و بی قراری زیادی را موجب می شود. ولی متأسفانه چون این کودکان قادر به برقراری ارتباط نیستند و نمیتوانند والدینشان را از درد خود آگاه کنند از روش های دیگری برای نشان دادن احساسات خود استفاده میکنند: خود زنی، لج کردن، داد و فریاد زدن، امتناع از خوردن غذا، رفتارهای تکراری شدید و غیره. بعضی از این بچه ها روش های عجیبی پیدا می کنند که کمی دردشان را تسکین می دهد مثلا شکمشان را روی قسمت سفت کاناپه فشار میدهند. کودکان گپز که مشکل ارتباطی ندارند اغلب از درد شکم و حالت تهوع شکایت دارند.
سوالی که اینجا مطرح می شود این است که مشکل سیستم گوارش کودکان و بزرگسالان گپز چیست؟ و چه رابطه ای بین مشکل سیستم گوارش و وضعیت سلامت روانی آنها وجود دارد؟
جواب این سوال در پست آینده.


در تهیه این پست از منابع زیر استفاده شده است:
Gut and Psychology Syndrome   by Dr. Natasha Campbell-McBride MD
http://www.gapsdiet.com/

رژیم گپز GAPS Diet

رژیم گپز توسط دکتر ناتاشا کمپبل- مک براید در سال 1988 به وجود آمد. او که یک متخصص مغز و اعصاب است خود یک فرزند آتیستیک دارد و برای درمان فرزندش رو به مطالعه در زمینه های مختلف آورد. پس از تحقیق و کندوکاو فراوان دکتر مک براید متوجه شد که بسیاری از بچه های آتیستیک علاوه بر نشانه های معمول آتیزم/اوتیسم با مسایل متعدد دیگری مثل بیش فعالی، اگزما، آلرژیهای متعدد، دیسلکسیا*، دیسپرکسیا**، عدم تمرکز و مشکلات مختلف یادگیری نیز درگیر هستند. مطابق نظر دکتر مک براید %50 همپوشانی بین دیسلکسیا و دیسپرکسیا وجود دارد. بین بیش فعالی و عدم تمرکز و دیسلکسیا حدود %50-30 همپوشانی موجود است.بسیاری از کودکانی در نوزادی دچار اگزمای حاد هستند بعدها علایم آتیزم/اوتیسم را با خود دارند. بچه های دچار آتیزم/اوتیسم، علایم مربوط به هریک از مشکلات بالا را به درجات مختلف نمایش می دهند.
دکتر مک براید به دنبال یافتن نقطه مشترکی بین همه این مشکلات و بیماری ها بود. تحقیقاتش او را به سیستم گوارش رساند. بله مشکل از آنجا آغاز می شود.
چه ربطی بین مشکلات سیستم گوارش و آتیزم/اوتیسم، بیش فعالی، عدم تمرکز، اگزما، دیسلکسیا، دیسپرکسیا، مشکلات یادگیری وجود دارد؟ 
براساس پژوهشهای جدید، سیستم گوارش نقش کلیدی درتکامل روانی کودک ایفا می کند. بر این اساس برای کمک به افراد مبتلا به این مشکلات باید در ابتدا این مشکلا زیربنایی را حل نمود. دکتر مک براید رژیم غذایی را ابداع نمود و نام آنرا گپز گذاشت که درواقع خلاصه عبارت انگلیسی Gut And Psychology Syndrome است. معادل فارسی آن سندرم گوارشی و روانی است.
در پست آینده به علایمی خواهم پرداخت که افراد گپز از آن رنج می برند.

* دیسلکسیا یک نوع اختلال تکاملی است و بر اثر آن کودک قادر به یادگیری خواندن و نوشتن مطابق با هم سالان خود نیست.
** دیسپرکسیا نوع دیگری از اختلال عصبی و تکاملی است که کودک قادر به کنترل و ایجاد هماهنگی بین عضلات مختلف بدنش نیست و ممکن است مدام بیفتد و یا با در و دیوار و وسایل برخورد کند. چیزی که عوام به آن "دست و پا چلفتی" می گویند.


در تهیه این پست از منابع زیر استفاده شده است:
Gut and Psychology Syndrome   by Dr. Natasha Campbell-McBride MD
http://en.wikipedia.org/wiki/Developmental_coordination_disorder
http://en.wikipedia.org/wiki/Dyslexia
http://www.gapsdiet.com/

رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین و بدون سویا Gluten free, Casein free and Soy free diet

امروز درباره رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین و بدون سویا صحبت خواهم کرد. اما قبل از آن مروری کوتاه خواهم داشت بر فلسفه ارتباط تغدیه با اختلالات رشدی و رفتاری: نتایج پژوهشهای جدید حاکی از آن است که بعضی از افراد قادر به هضم و جذب کامل گلوتن ( پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار) و کیسئین ( پروتئین شیر و محصولات لبنی)  نمی باشند. این نارسایی می تواند برخی فعالیت های مغز را مختل کند به این صورت که زنجیره های پروتئینی کوچک حاصل از هضم ناقص گلوتن و کیسئین از جدار حایل بین مویرگها و مغز عبور کرده ، خود را به گیرنده های مخدر مغز متصل می کنند. این پروتئین ها سبب ایجاد تغییراتی در فعالیتهای مغزی و نیز عوارضی در دستگاه گوارش و ایمنی بدن می شوند. تحقیقات جدیدتر نشان می دهند که حساسیت به سویا در کنار گلوتن و کیسئین عوارض سوء بسیار بیشتری را موجب می شود.
بر این اساس چاره کار حذف کامل این ماده از رژیم غذایی است. هر چند سویا در چرخه غذایی ایرانیان به طور سنتی نقش بزرگی ندارد اما در سالهای اخیر و در پی صنعتی شدن تولیدات غذایی استفاده از سویا و فرآورده های آن به دلیل قیمت پایینش بسیار متداول شده است.
غذاهایی که حاوی سویا هستند و باید از خوردن آنها اجتناب شود:
سویا سبز
دانه سویا بوداده
روغن سویا
شیرخشک سویا
سس سویا
سبوس سویا
شیر سویا
ماست سویا
نوشیدنی هایی که با شیر سویا تهیه میشوند
توفو(Tofu)
آرد سویا
پنیر سویا
انواع برگرهای گیاهی
انواع دسرهای گیاهی
لیسیتین ( در بسیاری از دسرها، شیرینیجات و شکلات ها استفاده می شود)


در این رژیم علاوه بر سویا باید غذاهایی که دارای گلوتن هستند نیز حذف بشوند. یکبار دیگر لیست این غذاها را ببینید:
گندم، جو و چاودار
هر نوع آردی که از این غلات تهیه شود
هر نوع نان یا شیرینی که از این آردها درست شود
هر نوع رشته یا پاستایی که با این غلات درست شده است
انواع برگر یا غذاهایِ گیاهی جایگزینِ گوشت که حاوی این غلات می باشند
انواع سس ها و سوپ هایی که با گلوتن غلیط شده اند
نشاسته هایی که از این غلات تهیه می شوند.
گلوتن علاوه بر غذاها در خیلی از مواد غیرخوراکی هم وجود دارد که باید تا حد امکان از آنها اجتناب نمود:
نوار چسب
چسب تمبر و پاکت نامه
مواد آرایشی و شامپوها
خمیر بازی


دسته دیگر غذاهای ممنوعه شیر و لبنیات هستند:
شیر
شیر خشک
شیر مادر
شیر بز
ماست
پنیر
کشک
کره
دوغ
خامه
دسرها، شیرین جات ، شکلات ها ، آبنبات ها، سوپها و سس هایی که از لبنیات تهیه میشوند.

سئوالی که اینجا مطرح میشود این است: چه بخوریم؟

سبزیجات: سالادها، سبزیجات پخته یا بخار پز و خام
میوه جات: سالاد میوه، میوه خشک، میوه پخته و خام
گوشت ها: مرغ، بوقلمون، اردک، گاو و گوسفند
تخم مرغ: به صورت پخته، سرخ شده و نیم رو...
سیب زمینی: به صورت پوره، پخته، تنوری، سرخ شده، چیپس
ذرت: به صورت بلال، بخارپز یا پاپ کورن
برنج: پخته، بخارپز، کیک برنج، نان برنج، پاستا برنج، شیر برنج ....


برای اجرا کردن این رژیم، بعضی روش تدریجی را در پیش می گیرند یعنی بنا به وضعیت زندگی خود هر هفته یا هر چند روز یک تعداد از غذاها را حذف می کنند تا اینکه به مرحله حذف کامل تمام مواد حاوی گلوتن، کیسئین و سویا برسند. در مقابل دسته دیگری هم هستند که یکباره اقدام به حذف کلیه مواد آلرژی زای بالا می کنند. هر دو این روشها نقاط مثبت و منفی دارند.
نکته مثبت روش تدریجی این است که فرد به مرور به محدودیت ها خو میگیرد و دچار شوک نمی شود. حالا انکه لازم به توضیح است که نتایج مثبت احتمالی با کم شدن میزان این غذاها حاصل نمیشود، تنها پس از گذشت چندین هفته از حذف کامل این مواد از رژیم می توان منتظر دیدن اولین نشانه های مثبت بود. برای مثال بدن به سه هفته وقت نیاز دارد تا پس از قطع مصرف گلوتن خود را از وجود این پروتئین چسبنده پاک کند.
افرادی که به یکباره همه غذاهای غیرمجاز را از برنامه غذایی خود حذف می کنند به مراتب زودترشاهد نتایج مثبت خواهند بود.  اما در روزهای اول ممکن است خلا ناشی از حذف تعداد زیادی از غذاهای محبوبشان برایشان  شوک آور باشد.

تدریجی یا غیرتدریجی بستگی به خود شخص، روش زندگی و امکانات و شرایط دارد. اما مهمترین توصیه من این است که پیش از شروع چنین رژیمی خوب در اطراف آن تحقیق کنید. لیست کاملی از تمام غذاهایی که باید حذف بشوند تهیه کنید. سپس لیست دیگری از غذاهایی که باید جایگزین آنها شوند نیز تهیه کنید. از آنجا که شاید غذاهای جایگزین برای شما کاملا جدید باشند بهتر است فروشگاههایی که آنها را عرضه می کنند را شناسایی کنید. همچنین دستور تهیه غذاهای جدید را هم پیدا کنید. پس از انجام همه این مقدمات و پیش بینی ها رژیم جدید را شروع کنید. پس از شروع رژیم، به طور روزانه موارد مثبت و منفی، غذاهای مورد علاقه تان یا  دستور غذاهای خوب را یادداشت کنید.

به یاد داشته باشید که برای دیدن نتایج دلخواه باید صبور باشید. هرچند بعضی افراد نتایج خوب را پس از تنها 3 روز از شروع رژیم گزارش کرده اند، اما به طور معمول حداقل باید 3 هفته این رژیم را به طور کامل اجرا نمود.







منابع استفاده شده در تهیه این مطلب:

http://www.glutenfreegigi.com/the-facts-about-soy-lecithin-in-a-soy-free-special-diet/

http://naturalandfree.blogspot.ca/p/alternative-names-for-soy-and-soy-free.html

http://www.wholisticpeds.com/uploads/GFCFSF%20Diet.pdf


http://www.tacanow.org/family-resources/gfcfsf-diet-on-a-budget/

رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین Gluten Free, Casein Free

در ادامه بحث رژیم درمانی برای برطرف کردن یا تخفیف علایم آتیزم (اوتیسم)، امروز کمی بیشتر رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین را بررسی می کنم.

سابقه تحقیقات در زمینه ارتباط اختلالاتی همچون آتیزم (درخودماندگی) و اسکیزوفرنی با رژیم غذایی به  دهه 1960 میلادی بازمی گردد زمانی که دکتر دوهان (Curtis Dohan) متوجه شد در بین ساکنان جزایر جنوبی اقیانوس آرام میزان ابتلا به اسیکزوفرنی به میزان قابل ملاحظه ای پایین تر از متوسط ابتلا در سایر نواحی است. نتیجه تحقیقاتش او را به این تئوری رساند که رژیم غذایی این مردم که شامل مقدار اندکی گندم و لبنیات است نقش موثری در این مهم دارد. به عقیده دوهان برخی افراد دارای نقص ژنتیکی می باشند که به واسطه ی آن قادر به هضم و جذب کامل گلوتن(Gluten) و کیسئین (Casein) نمی باشند. لازم به ذکر است که گلوتن پروتئین موجود در گندم و سایر غلات مثل گندم، چاودار و بلغور است و کیسئین پروتئین شیر و سایر محصولات لبنی است. بر اثر هضم ناقص گلوتن و کیسئین سطح پپتید (peptide) موجود در خون بالاتر از معمول است و دوهان این را عامل بروز رفتارهای اسکیزوفرنیک می دانست. پپتید ها که در واقع نوعی پیوندهای شیمیایی متشکل از اسیدهای آمینه هستند ممکن است دارای خواص مخدر هم باشند. رابطه بین مصرف گلوتن و کیسئین و آتیزم، اول بار در سال 1991 توسط کیل ریشلت (Kalle Reichelt) مطرح شد. مطالعات بیشتر در این زمینه این نتایج را به دست داده است: پپتیدهای با قابلیت مخدر به خصوص پپتیدهای حاصل از هضم ناقص گلوتن و کیسئین قادر به عبور از دیواره رگهای دستگاه گوارش هستند و میتوانند خود را به سیستم عصبی رسانده و به آن آسیب برسانند. ریشلت ادعا کرد که مصرف بالا و طولانی مدت غذاهای حاوی گلوتن و کیسئین باعث انباشت پپتیدهای مخرب ، ایجاد اشکال در روند رشد مغزی و مهارتهای اجتماعی و نهایتا ایجاد اختلالاتی چون آتیزم و اسکیزوفرنی می شود. و در این خصوص رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین را تجویز کرد.
رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین طرفداران و مخالفان خود را در بین افراد صاحب نظر دارد. بیشتر مخالفان این نظریه پزشکان و دانشمندان مرتبط با علوم مدرن پزشکی و دارویی هستند که وجود هرگونه رابطه ای را بین دستگاه گوارش و اختلالات عصبی مردود می دانند. از سوی دیگر تحقیقات بسیار زیادی هم موجود است که وجود این رابطه را تصدیق می کند و شواهد بسیاری در دست است که حاکی از تاثیر مثبت این رژیم در درمان یا تخفیف علائم آتیزم می باشد. از موافقین این نظریه پزشکان نچروپت (naturopath) و همیوپت (homeopath) و همه افراد طرفدار استفاده از روشهای درمانی طبیعی ، هستند.
حال چه باید کرد؟ آیا انجام این رژیم به نفع کودکان آتیستیک است؟
به قول معروف "الغریق یتشبث به کل الحشیش" انسان در حال غرق شدن به هر خس و خاشاکی چنگ می زند. ما والدین کودکان آتییستیک حکم همان غریق را داریم. می خواهیم به همه طرف چنگ بیندازیم و هر چیزی را که می تواند کمکی به حل مشکل فرزندمان کند پیدا کرده و امتحان کنیم. از آنجا که سابقه تحقیقات دراین زمینه بیش از 30 ،40 سال نیست و این مدت زمان بسیار کوتاهی است که بتوان در مورد یک روش درمانی نظر قطعی اعلام نمود، من معتقدم که والدین باید نسبت به امتحان روشهای جدید دید مثبت داشته باشند و از طریق آزمون وخطا به روشی برسند که بهترین نتیجه را در فرزندشان پدید می آورد. از یاد نبریم که انواع  مختلف آتیزم به تعداد افراد آتیستیک است یعنی هیچ درمانی برای هیچ دو شخصی نتیجه یکسان نخواهد داشت. البته هیچگاه نباید جانب احتیاط را کنار گذاشت  و روش های پر خطر را آزمود، چون ما قصد نداریم به فرزندمان آسیب برسانیم. اگر روشی به نظر منطقی، طبیعی و بی ضرراست بدون تردید امتحانش کنید.
خوب بپردازیم به جزئیات بیشتری ازاین رژیم:


               
                                                   


در این رژیم مصرف غذاهای حاوی گلوتن و کیسئین به طور 100% قطع میشود.
غلات حاوی گلوتن عبارتند از گندم، جو، چاودار، ارزن، بلغور... بر این اساس مصرف غذاهایی مثل نان، پاستا، بیسکوئیت، کلوچه ، کیک، انواع سس، رنگهای خوراکی، شکلات، ادویه های مخلوط و بسیاری از سوپها و آشها که از گندم برای غلیظ کردنشان استفاده می شود، ممنوع است.
غذاهای  حاوی کیسئین عبارتند که شیرگاو، شیربز، شیرمادر، کره، پنیر، ماست، بستنی، مارگارین، خامه ... که مصرفشان ممنوع است.
لازم به توضیح است که علاوه بر غذاهای ذکر شده در بالا گلوتن ممکن است در چسب نواری، عکس برگردان، تمبر، پاکت نامه، داروها، ویتامین ها، مواد شوینده، مواد آرایشی، صابون ها، شامپوها، خمیر بازی، رژلب هم یافت شود.

بله بله کاملا برایم قابل تصور است که چندین هزار سوال در ذهن دارید و افکار مثبت ومنفی در مغزتان با هم در جدالند. مگر میشود ؟ بچه من اگر نان نخورد می میرد؟ او فقط با شیر و نان زنده است! مگر می شود به بچه شیر نداد؟ پس تکلیف کلسیم چه می شود؟ شیر کاملترین غذاست چرا باید مصرفش را متوقف کرد؟ اصلا بدون نان که آدم سیر نمی شود!!
اینها و هزاران فکر و سوال دیگر اولین مسائلی است که ذهن شما را درگیر میکند. به عنوان کسی که این رژیم را امتحان کرده وادامه داده ام؛ اقرار می کنم که کار خیلی ساده ای نیست. اما غیرممکن هم نیست. ولی شما والدینی که حاضرید برای فرزندتان هر کاری انجام بدهید و تا این لحظه هم این کار را کرده اید، این رژیم هم می تواند یک قدم مثبت در راه پر پیچ وخم جدال با آتیزم(اوتیسم) باشد.

در پست بعدی به تفصیل توضیح خواهم داد که چگونه این رژیم را شروع کرده و ادامه دهیم. تا آن زمان در پناه خداوند آرام باشید.


در تهیه این مطلب از منابع زیر بهره برده شده است:

The Kid-Friendly ADHD and Autism Cookbook

http://gfcfcanadianstyle.wordpress.com/

http://www.blogger.com/blogger.g?blogID=8974027014046961808#editor/target=post;postID=7204056249853338327

http://www.tacanow.org/family-resources/gfcfsf-diet-on-a-budget/

http://en.wikipedia.org/wiki/Gluten-free,_casein-free_diet

http://www.autism.com/index.php/treating_diets

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%AF_%D9%BE%D9%BE%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C

رژیم های غذایی معمول برای درمان آتیزم (اوتیسم)

افراد مبتلا به آتیزم علاوه بر مشکلات رفتاری و حسی در موارد بسیاری دچار مشکلات گوارشی، پوستی و یا عفونی مشابه ای می باشند. به طور مثال این افراد به صورت مزمن دچار یبوست یا اسهال هستند و یا پس از یک دوره تحمل یبوست، دچاراسهال می شوند. به طور مداوم از دردهای شکمی شکایت دارند. در بعضی از موارد که فرد قادر به تکلم و انتقال مفاهیم از طریق گفتار یا اشاره نمی باشد، اطرافیان شاهد رفتارهای عجیبی هستند: مثلا بسیار دیده شده که کودکان با دردهای شکمی که قادر به حرف زدن نیستند، برای التیام دردشان یا کسب اندکی آرامش،  شکمشان را روی نشیمنگاه صندلی گذاشته و در وضعیت نامطلوبی میخوابند.
علاوه بر موارد یاد شده، گاز معده، ترش کردن، برگشت اسید معده به مری و نیز عفونت های مکرر گوش و سینه همچنین آکنه و اگزما در این افراد به وفور دیده می شود.
اما نکته ای که به نظر من خیلی جالب توجه است این است که عده قابل توجهی از افراد آتیستیک، بدغذا  (picky eater) هستند. به این معنا که تعداد بسیار اندکی از غذاها را میپذیرند و بقیه را به دلیل اینکه قادر به تحمل بو، مزه، ظاهر و فرمشان نیستند رد میکنند. در مواردی فرد آتیستیک فقط با خوردن چند ماده غذایی به زندگی ادامه میدهد که اغلب شامل شیر، نان، پاستا، سیب زمینی سرخ شده و شکلات می باشد. علاقه افراطی یا به عبارت بهتر وابستگی بیش از حد افراد آتیستیک به تعداد انگشت شماری از غذاها علاوه بر اینکه باعث محرومیت این افراد از جذب مواد مغذی مورد نیاز بدن می شود،  به عنوان عاملی برای ایجاد یا تشدید علایم رفتاری و حسی منسوب به آتیزم و نیز بیش فعالی نیز به حساب می آید.
در پست های آینده حتما در مورد نظریه ای که ارتباط بین تغذیه و اختلالات رفتاری را تشریح میکند، خواهم نوشت.
با این توضیحات واضح است که درمان غذایی و به اصطلاح رژیم درمانی هم به عنوان بخشی از روشهای  رایج در درمان آتیزم مورد توجه قرار گیرد.
اگر با پزشکتان در این مورد صحبت کنید به احتمال بسیار زیادی ارتباط بین رژیم غذایی و مشکلات رفتاری را رد میکند. چون جریان پزشکیِ غالب نظر چندان مثبتی به این مقوله ندارد. در عوض اگر به پزشک  نچروپات (Naturopath) یا همیوپات (Homeopath) دسترسی دارید حتما از آنها در این مورد مشورت بگیرید.
در اینجا رژیم های غذایی که برای درمان علایم آتیزم به کار برده میشود را به صورت فهرست ذکر میکنم و در پست های بعدی سعی می کنم توضیحات بیشتری ارائه کنم.
نکته ای که در همه این رژیم ها مشترک می باشد این است که یک یا چند ماده غذایی که بیم آن میرود باعث ایجاد یا تشدید اختلالات باشد از لیست غذاهای مجاز حذف می شود. این غذاها اغلب یک یا چند مورد از هشت ماده غذایی هستند که بیشترین عامل ایجاد حساسیت های غذایی می باشند: گندم، لبنیات، تخم مرغ، سویا، بادام زمینی، سایر مغزها، ماهی، غذاهای دریایی (خرچنگ، صدف، ...).
معروفترین رژیم هایی که در درمان علایم طیف آتیزم استفاده می شوند از این قرارند:

• رژیم بدون گلوتن (پروتئین موجود در گندم، جو و بعضی غلات دیگر) و بدون کیسئین (پروتین موجود در شیر و لبنیات). Gluten free, Casein free یا به اختصار GFCF.

• رژیم بدون گلوتن، بدون کیسئین و بدون سویا (GFCFSF)

• رژیم گپز(GAPS)  معتقد به وجود مشکلاتی در دستگاه گوارش می باشد. در نتیجۀ این نارسایی ها،  دستگاه گوارش از یک سو قادر به جذب مواد مغذیی موجود در غذاهای مصرف شده نمی باشد و از سوی دیگر توان جلوگیری از ورود یک سری از سموم یا مواد غیر ضروری به جریان خون را ندارد. با این توصیف سموم ذکر شده به همراه جریان خون خود را به اعصاب و سیستم عصبی رسانده و باعث ایجاد اختلال در آن شده  و نهایتاً موجب رفتارهای ناخوشایند طیف آتیزم می شوند.

این رژیم به نسبت سه مورد اول ذکر شده در بالا، محدودیت بسیار بیشتری دارد به طوریکه مصرف گلوتن، کیسئین، سویا، هر نوع نشاسته (برنج، سیب زمینی،...) ، هر نوع شکر به استثناء شکر موجود در میوه ها، رنگ های غذایی و مواد نگهدارنده در این رژیم ممنوع می باشد.

توضیحات بیشتر در پست های آینده به یاری خداوند.

آتیزم چیست؟

قطعا تعاریف و تفاسیر زیادی از آتیزم شنیده و خوانده اید. در اینجا قصد دارم تا به اجمال توصیفی از علایم، دلایل، روشهای درمان و شرایط زندگی با این اختلال را ارائه کنم.
آتیزم(اوتیسم)  یا به عبارت درست تر "طیف اختلالات آتیزم" به مجموعه ای از اختلالات گفته می شود که در سالهای اولیه زندگی معولا قبل از سه سالگی پدیدار می شود. همه اختلالات طیف آتیزم  به طور خاص توانایی ارتباط و تعامل اجتماعی کودک را هدف قرار می دهند.
آمار تشخیص آتیزم رو به افزایش است . طبق آمار منتشر شده از سوی مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا در سال 2013 ، از هر 88 کودک یک نفرتشخیص آتیزم می گیرد. این اختلال در بین پسران 5 بار بیشتر شیوع دارد به طوریکه از هر 54 پسربچه یک نفر دچار این اختلال است. مشخص نیست که این جهش در آمار به دلیل پیشرفت شیوه های تشخیص و آگاهی عمومی است یا اینکه تعداد واقعی مبتلایان رو به افزایش است.
در بین مبتلایان به آتیزم، الگوهای قومی، نژادی و اجتماعی-اقتصادی خاصی قابل مشاهده است.

نشانه ها:

کودکان مبتلا به آتیزم با در نظر گرفتن تفاوتهای فراوان در بروز نشانه ها در سه زمینه اصلی دچار مشکل هستند:
1- روابط و تعاملات اجتماعی
2- زبان
3- رفتار
به دلیل اینکه که هر یک از سه زمینه بالا طیف گسترده ای از مشکلات را شامل می شوند و هر کودک مبتلا به آتیزم به درجات مختلف ممکن است از این مشکلات رنج ببرد، لذا هیچ دو کودکی با تشخیص آتیزم یافت نمی شوند که دارای علایم کاملا یکسان باشند. بطوریکه کودکان با بهره هوشی بالا،  زبان روان و رفتار اجتماعی اندکی عجیب و همینطور کودکان فاقد هرگونه زبان با عقب ماندگی های شدید ذهنی همگی در این طیف می گنجند.
با این توضیح اگرچه مبتلایان به آتیزم تفاوتهای بسیار زیادی با یکدیگر دارند در یک سری از موارد مشترکاتی با هم دارند:

• ارتباط چشمی ضعیف
• عدم پاسخگویی به اسم خود
• ناشنوا به نظر آمدن
• ناآگاه به محیط اطراف
• عدم آگاهی از احساسات دیگران
• مقاومت در مقابل لمس یا در آغوش گرفته شدن
• تمایل به تنهایی و غرق شدن در دنیای خود
• عدم درخواست کمک یا خواهش از دیگران
• بی تفاوتی به حضور افراد
• واکنش منفی به تغییر در برنامه معمول و یا در مواجهه با چیزهای جدید
• اختلال خواب
• عدم تمایل به بازی با کودکان دیگر
• رژیم غذایی عجیب، شامل تعداد انگشت شماری از غذاها
• مشکلات گوارشی مزمن
• عفونت های متعدد
• فقدان زبان یا عدم رشد زبانی متناسب با سن
• از دست دادن مهارت های زبانی  که قبلا آموخته شده اند
• عدم توانایی شروع یک مکالمه یا ادامه مکالمه دوسویه
• تکرار کردن جملات یا کلمات
• عدم توانایی ساختن جملات دستوری درست
• عدم توانایی درک جملات یا دستورات ساده
• تن صدای غیر طبیعی یا یکنواخت
• انجام کارهای تکراری مثل به دور خود چرخیدن، خود را به جلو وعقب تاب دادن و حرکات تند تند دستان
• التزام به انجام امور طبق نظمی خاص بدون هرگونه تغییری
• درست بازی نکردن با اسباب بازی ها (بیشتر جذب ساختار فیزیکی بازیچه می شوند مثلا به جای بازی با ماشین فقط چرخهای آن را می چرخانند)
• حساسیت شدید به نور، صدا، لمس شدن، بو یا مزه
• عدم درک طبیعی درد (احساس درد بیش از حد یا بسیار کم)
• عدم تمایل و توانایی در بازیهای تخیلی
• آسیب رساندن به خود (کوبیدن سر به زمین یا دیوار)

دلایل ابتلا:

تاکنون محققان در مورد علل این ختلال به نظر یکسانی نرسیده اند. با این حال عوامل متعددی از جمله

• ژنتیک
• عوامل محیطی
• واکسیناسیون

در مرکز تحقیقات و توجه واقعند. تاکید می کنم: هنوز دلیل قطعی  آتیزم مشخص نشده است.

درمان:

برای آتیزم علاجی وجود ندارد و این یک اختلال همیشگی است که تا پایان عمر به همراه فرد خواهد بود. با این حال روشهای بسیار متنوعی برای کنترل علایم و دشواریهای ناشی از آتیزم موجود است.

• رفتار درمانی 

کوشش میشود از طریق بازی و شرطی کردن و نیز الگو سازی ،  از میزان رفتارهای نامناسب کاسته شود و رفتارهای مثبت  جایگزین شود.

• ارتباط درمانی

به کودک آموزش داده میشود که چگونه به صورت مقبول با سایرین ارتباط برقرار کند. 

• آموزش درمانی

کودکان مبتلا به آتیزم معمولا به برنامه های آموزشی بسیار منظم و فشرده بسیار خوب واکنش نشان می دهند.

• دارو

درمان دارویی برای آتیزم چندان معمول نیست. به غیر از یک سری از داروهای ضد افسردگی برای کنترل اضطراب و مشکلاتی ازاین دست.

• خانواده درمانی

خانواده ی کودک با دریافت آموزشهای تخصصی قادر خواهد بود تعاملات روزمره را تبدیل به جلسه آموزشی کند و از این طریق بسیاری از مشکلات رفتاری یا گفتاری کودک را در یک بستر کاملا طبیعی تصحیح کند.

علاوه بر روشهای بالا که به صورت گسترده مورد استفاده قرار میگیرند و از سوی جوامع پزشکی و تحقیقاتی تآیید شده اند، بسیار از والدین اقدام به استفاده از سایر روشهای کمتر شناخته شده وکمترتـأیید شده، مینمایند:

• رژیم غذایی

بسیاری از والدین برای فرزندانشان رژیم های غذایی خاصی در نظر می گیرند و معتقدند درتخفیف علایم نامطبوع آتیزم موثر است.

• طب سوزنی

• هنر درمانی (موسیقی، نقاشی و بطور کلی هر چیز که مستلزم خلاقیت باشد)

• حیوان درمانی (اسب سواری یا داشتن حیوان خانگی)

• chelation (استفاده از یک سری ترکیبات دارویی برای دفع فلزات سنگین مثل جیوه و سرب از خون)

• حس درمانی

عده ای بر آن عقیده اند که کودکان طیف آتیزم از "اختلال پردازش حسی" رنج می برند و به همین دلیل واکنش های نا متعارف به محرکهای حسی نشان می دهند.

زندگی با آتیزم:

بزرگ کردن فرزند مبتلا به آتیزم کار ساده ای نیست. شما تا آخر عمر والدین فرزند آتیستیک خود هستید. بنابراین باید برنامه های خود اعم از برنامه های توانبخشی فرزند آتیستیک، برنامه های مربوط به سایر فرزندان همینطور زندگی شخصی و شغلی خود را بر اساس این واقعیت تنظیم کنید. پیشنهادات زیر ممکن است برای شرایط شما مفید باشد.

• افراد متخصص در این زمینه را پیدا کنید و از مشاوره با آنها بهره بگیرید.
• برای خود و اعضای خانواده وقت بگذارید.
• به سلامتی جسمی و روحی خود اهمیت دهید. فرزندانتان احتیاج به والدین سالم و با نشاط دارند.
• سعی کنید با سایر خانواده های کودکان طیف آتیزم ارتباط برقرار کنید و با یکدیگر تبادل تجربه کنید.
• آموزش و باز هم آموزش: تا می توانید به دنبال منابع جدید و تحقیقات جدید آتیزم باشید.
• از تکنولوژی و روش های جدید درمانی به نفع خود استفاده کنید. این روزها برنامه های کامپیوتری و Apps اَپ های زیادی موجود است که به صورت اختصاصی برای آتیزم طراحی شده اند و اکثرا به صورت رایگان در اینترنت قابل جستجو است.

آتیزم را یک اختلال نامیده اند اما به نظر من یک نوع روش یادگیری متفاوت است. فرزندان ما درک متفاوتی از دنیا دارند. دنیا را به گونه ای دیگر می بینند و می شنوند. آنها دنیا را به گونه ای متفاوت تجربه می کنند. این لزوما چیز بدی نیست. آن را بپذیریم و به آن احترام بگذاریم. وجود نازنین شان  را به عنوان هدیه گرانقدر خداوند با تمام وجود بپذیریم. ممکن است که از آنها واکنشهای احساسی معمول مثل بوسیدن، بغل کردن و لبخند زدن را نبینید اما مطمئن باشید این گلهای معصوم صاحب زلال ترین  و مهرباترین قلب هستند که مالامال از عشق و محبت است. این وظیفه ماست که راهی به سوی ذهن و قلب زیبایشان باز کنیم. موفق باشید.

*در تهیه این مطلب از منابع زیر استفاده شده است:
http://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html

http://www.mayoclinic.com/health/autism/DS00348

http://en.wikipedia.org/wiki/Autism

http://www.autism.net/resources/about-autism/215-causes-of-asd.html

http://www.autismcanada.org/

http://www.medicalnewstoday.com/info/autism/

آتیزم = اوتیسم = درخودماندگی

در ابتدا اشاره کوچکی داشته باشم به اسم این مشکل : در این وبلاگ من از کلمه آتیزم استفاده خواهم کرد که به نظر خودم نزدیکترین معادل به اصل انگلیسی کلمه autism است. این کلمه در فارسی به "درخودماندگی" برگردانده شده است. از آنجا که در ادبیات موجود به زبان فارسی تمایل بیشتری به استفاده از کلمه خارجی مشاهده می شود ؛ من نیز کلمه انگلیسی را استفاده خواهم نمود. تلفظ "اوتیسم" برای کلمه autism که در بسیاری از متون فارسی  معمول است از نظر من دارای اشکال است به این دلیل که این کلمه برای گویشوران فارسی و انگلیسی به یک اندازه ناآشنا و غریب است. پس اگر قرار است از کلمه انگلیسی استفاده شود بهتر است نزدیکترین معادل به تلفظ انگلیسی باشد. کل این بحث هم ناشی از علاقه و پیشینه من در زمینه زبان و زبان شناسی است و لازم دیدم که این نکته در ابتدای کار مشخص شود.